توصیه های مهم برای طراحی لوگو

اگر به اطراف خود نگاه کنید لوگوهای بسیار زیادی ما را احاطه کرده اند. اما در همین لحظه کدام یک از آنها در ذهن شما تداعی شد؟

لوگوها بهترین وسیله برای یادآوری یک محصول یا شرکت هستند و لوگویی که بتواند اولین جایگاه را در ذهن مشتری از آن خود کند و یا حداقل در لیست آنهایی باشد که همیشه به یاد آورده میشود توانسته است لوگویی خوب و قوی باشد. اما سوال اساسی این است که چگونه میتوان لوگویی طراحی کرد که به این حد از قدرت برسد و بتواند کاملا منحصر به فرد و متفاوت باشد (در عین حال که پیام برند را نیز به خوبی بیان میکند) و جایگاه ویژه ای در ذهن مشتری برای خود ایجاد کند؟ اگرچه کاری دشوار و نیازمند صرف زمان و هزینه است اما امکان پذیر است و منافعی که در آینده از آن شرکت میشود جبران تمام این هزینه ها و زمان ها میشود و البته آنچنان که عده ای فکر میکنند کاری ساده ای نیست.

در این سلسله مطالب به ارائه نکاتی اصولی و پایه ای در ارتباط با طراحی لوگو و ارائه ی توصیه هایی کاربردی برای آن میپردازم.

• تفکرات و الهامات یک طراح در طراحی لوگو بسیار اهمیت دارد. الهامات میتوانند از هرکجا و از هر چیزی ناشی شوند. بهتر است قبل از شروع به طراحی، به وبسایت های مختلف و طرح ها ولوگوهای مختلف نگاه کنید. از صفحات مختلف آثار هنری و یا هرآنچه فکر میکنید میتواند تصاویر خلاقانه و بدیع در اختیارتان قرار دهد غافل نشوید. افکار خود را آزاد کنید و برای آن چارچوب در نظر نگیرید و تفکر خود را محدود نکنید. یک طراح باید با ذهنی باز به طراحی بپردازد.

• یک لوگوی اثربخش منحصر به فرد،متمایز، مناسب، عملی وبا گرافیکی خاص و ویژه است که میتواند پیام برند را به خوبی انتقال دهد و متقاعد کننده است. اما فراموش نکنید که داشتن این ویژگی ها الزاما نیازمند لوگویی پیچیده و پر از اشکال مختلف نیست و اساسا نیز نباید این گونه باشد. یک لوگوی ساده در عین سادگی میتواند بهترین باشد و هویت خود را به خوبی نشان دهد.

• لوگوهای ساده قدرت شناسایی بهتری برای مخاطبان ایجاد میکنند و راحت تر به خاطر سپرده میشوند. در حقیقت ویژگی های اصلی یک لوگوی خوب “سادگی” و “به یاد ماندنی” بودن آن است. لوگویی که ساده باشد به راحتی به خاطر سپرده میشود و لوگویی که به خاطر سپرده میشود یقینا لوگویی ساده و پرمفهوم است. هم چنین لوگو ها باید بتوانند در طول سالیان معنا و مفهوم خاص خود را حفظ کنند، تک بعدی نباشند و همه ی اجزای یک برند را شامل شوند و با هدف اصلی یک برند تناسب داشته باشند و به خوبی آن را درک کنند.

• فرآیند طراحی یک لوگو توسط هر طراح معمولا متفاوت است و هر فرد شیوه خاص خود را دارد. اما یک روند ساده و مناسب برای طراحی لوگو شامل مراحل زیر است:

1. طرح مختصر و کلی: تهیه یک پرسشنامه یا مصاحبه با مشتری و آگاه شدن از اهداف اصلی آنها
2. تحقیق و بررسی: تحقیق در مورد صنعت یا حرفه ای که قرار است در آن حوزه لوگو طراحی کنید و آشنایی با رقبا و تاریخچه آن صنعت (برای مثال اگر قرار است برای یک شرکت تولیدی لباس لوگو طراحی کنید باید در ابتدا با صنعت پوشاک و هویت آن و رقبای فعال این صنعت آشنا شوید(
3. مراجع و منابع: توجه به لوگوهای موجود در این صنعت که موفق هستند و بررسی ابعاد آنها و پیدا کردن نقاط ضعف احتمالی آنها
4. طراحی اولیه و بر روی کاغذ آوردن تداعیات اولیه
5. بازتاب افکار: خواب بر روی مسئله (فرآیندی که ذهن خود را از تفکر به آن موضوع دور میکنید را خواب بر روی مسئله میگویند) و فراغت ذهن تا ضمیر ناخودآگاه نیز به تفکر بپردازد. این حالت به شما اجازه میدهد تا ایده های خلاقانه تری ارائه دهید.
6. ارائه نهایی یک طرح: دریافت بازخورو تکمیل و تصحیح آن

• هر شرکت و هر کسب و کاری با توجه به ابعاد کار خود انتظارات و خواسته های متفاوتی برای خود دارد و به دنبال ارائه ی متفاوتی هستند و این هنر طراح است که بتواند در طراحی لوگو و ایجاد هویت برای آن عوامل مختلف و مد نظر مشتری را پیاده کند. کار یک طراح زمانی ارزشمند تلقی میشود که اولا هرآنچه مشتری میخواهد را در نظر بگیرد و ثانیا بتواند خودش ارتباط عمیقی با برند برقرار کند و پیام برند را به خوبی در طرح لوگو نشان دهد.

دیگران میتوانند الگوهای خوبی باشند و از آنها یاد بگیرید. با پی بردن به نکاتی که برندهای موفق را به موفقیت رسانده میتوان بینش و نگرش خوبی کسب کرد. البته این به معنای تقلید از کار  دیگران و مشابه سازی نیست، بلکه منظور پی بردن به دلایل موفقیت آنها و مسیر کاری آنهاست.

• طراحی لوگو فقط طراحی یک تصویر زیبا نیست. کاری که انجام می دهید در حقیقت طراحی و پیاده سازی یک برند است که قرار است در دنیای ارتباطات جایگاه خوبی پیدا کند. مشارکت و صحبت با مشتری در این مرحله قبل از انجام هر کار دیگری توصیه می شود. چرا که آنان می‌توانند تفسیر بهتری از برند خود و آنچه قرار است یک لوگو نشانگر آن باشد بیان کنند.

• بر احساسات خود در مقابل تقلید غلبه کنید. همه ما ممکن است برندهای مورد علاقه زیادی داشته باشیم و تعدادی از آنها را نیز همچون قهرمان در برندسازی بدانیم و گاه به دلیل علاقه به یک برند خاص این حس در ما ایجاد شود که از سبک و استایل آن تقلید کنیم. فراموش نکنید، برندی که لوگوی آن تقلیدی از هر لوگوی دیگر باشد نه تنها در میان مردم ارزشی نخواهد داشت بلکه از همان ابتدا صداقت و خلاقیت خود را دچار تزلزل می کند.

• اگر چه گفته شد که یک طراح باید به دقت با مشتریان خود صحبت کند و سعی کند خواسته های آنان را پیاده سازی کند اما این بدان معنا نیست که مشتریان شما باید همه چیز را دیکته کنند و شما فقط عمل کنید. در غیر این صورت پس چه نیازی به طراح است و هر کس می تواند خود برندش را طراحی کند و لوگوی مناسب ایجاد کند. پس در اینجاست که هنر طراحان مطرح می شود. یک طراح موفق کسی است که بتواند با در نظر گرفتن خواسته های مشتریان و نیازهای آنان برند و پیام آن و تمامی زوایای آن را به خوبی درک کند و سپس در مرحله ی بعدی او کسی باشد که ذهن مشتری را نسبت به برند متمرکز می کند و به افکار او جهت می دهد. شما باید بتوانید مشتریان خود و صاحبان برند را مدیریت کنید و آنها را از اهداف غیر واقعی و یا خواسته های نامناسب از یک لوگو بر حذر کنید. شما کسی هستید که با تجربه ی خود و درک درست می توانید لوگویی مناسب با برند ایجاد کنید و این هنر شماست که بتوانید در صورت مخالفت مشتریان در بعضی موارد آنها را متقاعد کنید که چه چیزی مناسب تر است.

• هر شغلی دارای وسایل مورد نیاز برای انجام آن کار است. وسایل مورد نیاز یک طراح نیز داشتن سیستم های طراحی مناسب و به روز با قابلیت های پیشرفته است که در طراحی ها می تواند تفاوت های زیادی ایجاد کند (نسبت به سیستم ها و نرم افزارهای قدیمی)

• لوگوی خود را بیش از حد فلسفی نکنید. از قرار دادن عبارات بسیار تفکر آمیز یا ایجاد فضاهای خالی خاص که قرار است پیامی به مخاطب انتقال دهد و یا این گونه طرح ها پرهیز کنید. به عبارت دیگر، همان طور که گفته شد سادگی در طرح یک لوگو را فراموش نکنید. یک لوگو باید به گونه ای باشد که هر فرد با هر میزان از سطح دانش بتواند پیام آن را درک کند. طرحی که فهم آن نیاز به توضیح و تفسیر فراوان از سوی صاحبان برند داشته باشد حقیقتا برندی ماندگار و به یاد ماندنی نخواهد بود.

• قبل از آنکه در سیستم (از طریق نرم افزار های طراحی) شروع به طراحی کنید، بهتر است قلم و کاغذ برداشته و آنچه به ذهنتان می رسد و طرح اولیه مدنظر را خود با قلم بکشید. تحقیقات نشان داده زمانی که با قلم به نوشتن و طراحی می پردازید قدرت خلاقیت ذهن چند برابر می شود تا زمانی که از سیستم های کامپیوتری استفاده می کنید. بهتر است تا انتها طرح را بر روی کاغذ تکمیل کنید و پس از آن طراحی نرم افزاری آن را شروع کنید.

• در زمان طراحی بر روی کاغذ ابعاد را به درستی در نظر بگیرید، همان طور که قرار است در کامپیوتر طرح کنید. می توانید با کشیدن بردارها و یا استفاده از صفحات نقشه کشی در کشیدن اندازه ها دقت بیشتری داشته باشید.

دوره آموزشی طراحی لوگو در مدرسه هنری ایده

• از اشکال هدفمند و خلاقانه استفاده کنید. به درستی از خطوط استفاده کنید و سایه روشن ها را نیز درست به کار برید.

• سبک نوشتاری خود را با دقت انتخاب کنید. ذهن افراد به صورت ناخودآگاه به دنبال زیبایی است و از توجه به آنچه انسجام و زیبایی نداشته باشد سرباز میزند. طبیعتا سبک نوشتار یک لوگو از اهمیت فراوانی برخوردار است و در موفقیت یا عدم موفقیت آن نیز نقش دارد. در این حالت ۲راه پیش رو دارید. ایجاد سبکی نو در نوشتار یا استفاده از سبک های موجود و آماده. اگر به دنبال خلاقیت و طراحی سبکی جدید هستید مراقب باشید تا در طراحی آن از مد پیروی نکنید چرا که پس از مدتی اعتبار خود را از دست میدهد. همچنان بر اصل ساده بودن و مهم تر از آن خوانا بودن نوشتار توجه داشته باشید. بسیار دیده شده که نوشتار برخی لوگو ها آن چنان مبهم بوده که نه تنها نمیتوان آنها را خواند، گاه با تلفظ های نادرست و شاید خنده دار خوانده شوند که هیچ کدام از این موارد برای چهره ی بیرونی یک برند مناسب نیست.

• البته هیچ الزامی نیست که حتما سبک جدیدی را طراحی کنید میتوانید از سبک های موجود استفاده کنید، به شرط آن که هماهنگی و انطباق برند و نوشتار را در نظر بگیرید. شخصیت و هویت برند را در نظر بگیرید و سپس نوشتار مناسب را انتخاب کنید. از فونت های بسیار فانتزی و مدل دار نیز استفاده نکنید. چرا که اغلب این فونت ها ضعیف هستند و زیبایی مقطعی دارند، گاه نیز بسیار ناخوانا و پیچیده میشوند. چهره ی بیرونی یک برند باید به آن برند قدرت و اعتبار ببخشد. استفاده از فونت های ساده و کلاسیک پیشنهاد میشود. فراموش نکنید که یک لوگو نماد بیرونی یک برند است پس باید در انتقال تصویر مناسب دقت کنید.

یک قاعده مهم: هرگز از بیش از دو فونت در یک لوگو استفاده نکنید.

• استفاده از لوگوهای نوشتاری نیز میتواند لوگوهایی بسیار قدرتمند ایجاد کند که البته توجه به تمامی موارد ذکر شده در این نوع از لوگوها همچنان حائز اهمیت است.
• در بسیاری از کتاب های طراحی لوگو از اصطلاحی به نام ” منطقه ی ممنوعه ی لوگو” استفاده شده که این به معنای همان فضای خالی اطراف یک لوگوست. فضایی که لوگو بر روی آن طراحی میشود(زمینه ی لوگو). قرار نیست دورتا دور تصویر لوگو چیزی نوشته شود یا طراحی خاصی انجام شود. انتخاب زمینه ی مناسب نیازمند توجه دقیق به برند و پیام و هدف آن هاست برای مثال اگر دقت کرده باشید زمینه ی لوگوی بسیاری از شرکت های هواپیمایی آسمان و ابر است.( فضای خالی اطراف آن را آسمان و ابر تشکیل داده نه هیچ نوشته یا شکل خاص دیگری) البته میتوانید از این فضاهای خالی خلاقانه تر نیز استفاده کنید تا خود بیانگر پیامی باشند به شرط آن که مفهوم آن بیش از حد پیچیده نشود که درک آن برای مخاطبان مشکل شود. در واقع حد اعتدال را در ایجاد این فضاهای خالی رعایت کنید. نه آن قدر آن را شلوغ کنید که طرح اصلی فراموش شود و نه آن قدر فضاهای خالی و معنا گرا قرار دهید که مخاطبان از درک پیام اصلی عاجز بمانند.
• طراحی خود را فعال و در تحرک نشان دهید. یکی از شاخص های تاثیرگذاری لوگو ایجاد حس جنب و جوش و حرکت در تصویر است. به عبارت بهتر به تصاویر خود جان ببخشید. به ابعاد تصویر ، اندازه ها، محل قرارگرفتن، وضعیت به تصویر کشیدن آن و ….. توجه کنید. برای مثال تصویر یک ماهی در صورتی که به حالت شنا کردن یا پرش در یک تنگ آب یا در دریا نشان داده شود به خوبی حس حرکت و جابه جایی و عدم سکون را منتقل میکند تا اینکه فقط تصویری ساده از آن ماهی بر روی یک قاب عکس روی دیوار دیده شود. هدف این است که مخاطبان با دیدن آن لوگو حس پویایی و تحرک برند شما را درک کنند.

• تفاوت های فرهنگی: درک این موضوع که یک برند قرار است در کجا و در چه موقعیت جغرافیایی و در چه کشورهایی استفاده شود از اهمیت زیادی برخوردار است. زیرا هر کشوری دارای ویژگی های فرهنگی خاص خود میباشد که ممکن است در کشوری دیگر آن فرهنگ پسندیده نباشد. پس در طراحی لوگو نیز این تفاوت ها باید در نظر گرفته شود و از به تصویر کشیدن و یا استفاده از جملاتی که ممکن است با تفاوت های فرهنگی در کشورهای مختلف روبه رو گردد، پرهیز شود. شما نمیتوانید مطمئن باشید هرآنچه در کشور شما مورد قبول است در کشورها و فرهنگ هایدیگر نیز مورد قبول باشد.

• در موارد قبلی عنوان کردیم که یکی از مولفه هایی که به خوبی میتواند پیام شمارا انتقال دهد، استفاده ی مناسب و به جا از رنگ هاست. اما حال فرض کنید که این مولفه به کلی از لوگوی شما حذف میشود. نتیجه باید این باشد که تک تک اجزای لوگو همچنان معنا و مفهوم خود را حفظ کنند و در صورت عدم حضور آن، پیام آنها دستخوش تغییر نشود. لوگویی میتواند موفق باشد که ارتباطی عمیق بین هریک از اجزای آن وجود داشته باشد و منسجم باشد و همزمان هرکدام از اشکال به کار رفته در آن نیز معنای واحدی را انتقال دهند. در واقع پیام رسانی لوگوی خود را فقط متکی به یک مورد( رنگی خاص یا شکل یا جمله ای مشخص) نکنید.

• به دنبال آزمایش و خطا باشید. طراحی لوگو فعالیتی نیست که بتوان مطمئن بود هر آنچه در ابتدا انجام داده اید یقینا درست و بی نقص است. گاه ممکن است تا اواسط کار نیز ادامه دهید اما خودتان احساس کنید آن چیزی که باید باشد نیست. از شروع دوباره کار نهراسید. یک لوگو اگر به درستی طراحی شود میتواند سالیان طولانی باقی بماند پس ارزش کمی صرف زمان بیشتر برای طراحی مجدد را دارد.

• به خوانا بودن نوشتار بر روی تصاویر و رنگ زمینه دقت کنید. بسیار دیده شده که اغلب قسمتی از متن بر روی رنگی قرار گرفته که به دلیل تداخل نامناسب رنگ ها خواندن آن را با مشکل مواجه میکند.

• طراحی تکمیل شده را از ابعاد مختلف بررسی کنید. تعصب و احساس خود را نسبت به آن چه خلق کرده اید کمی کنار بگذارید و از زاویه ای دیگر به آن بنگرید تا بهتر بتوانید اشکالات احتمالی آن را کشف کنید.

• در هنگام طراحی لوگو با نوشتن هر کلمه و کشیدن هر شکل متعاقبا از خود سوال و جواب بپرسید با این مضمون که: – قدرت پیام رسانی این کلمه ی انتخابی چه قدر است؟ – آیا میتوان جایگزینی برای آن در نظر گرفت؟ -اگر این شکل را حذف کنم آیا پیام طرح دستخوش تغییر میشود؟ – اگر شکل دیگری اضافه کنم میتواند منسجم تر شود؟  وسوالاتی از این قبیل. سوال و پرسش میتواند ذهن را پویاتر و فعال تر کند.

• اگر در مورد قسمتی از طرح لوگو دچار شک و تردید شدید، مطمئن ترین راه حذف آن قسمت است. گاه ذهن ناخودآگاه بهتر میتواند کاستی ها را درک کند.

• اگرچه گفته شد که یک لوگو باید بتواند به خوبی پیام یک برند را انتقال دهد و تمامی ابعاد برند و شرکت را منعکس کند، اما این بدان معنا نیست که تمامی بخش ها و جزئیات اعم از تاریخچه، محصولات، خدمات و مسائلی از این قبیل در لوگو نشان داده شود و حقیقتا نیز این امر امکان پذیر نیست و انجام آن فقط باعث ایجاد لوگویی بسیار شلوغ با پیام ها و مفاهیم مختلف و نامنسجم میشود. برای مثال اگر در حال طراحی لوگو برای یک شرکت کامپیوتری هستید، ابدا نباید از تصویر کامپیوتر در طرح لوگوی خود استفاده کنید و یا اگر لوگوی یک رستوران را طراحی میکنید نباید از شکل غذاها در آن استفاده کنید. این کار حرفه ای نیست و لوگویی خلاقانه ایجاد نمیکند.

• یکی از تصورات اشتباه این است که هرچه یک لوگو در ابعاد بزرگتری طراحی شود بیشتر دیده میشود و مورد توجه و تمرکز افراد قرار میگیرد که حقیقتا چنین تفکری اشتباه است. شاخص هایی که یک لوگو را در توجه افراد قرار میدهد زیبایی، خلاقیت به کار رفته در طراحی، انسجام تصویر، انتقال دهنده ی پیامی مشخص و هدفمند است.

سعی کنید برای لوگوی خود شخصیت و احترام ذاتی ایجاد کنید.

• فراموش نکنید که یک لوگو قرار نیست فقط بر روی یک کارت ویزیت یا بر روی تابلوی یک شرکت درج شود. طراحی آن باید به گونه ای باشد که در هرکجا و در هر صفحه ای، کیفیت و خوانا بودن خود را از دست ندهد. تصویری که در یک مجله چاپ میشود و تصویری که بر روی صفحه ی موبایل دیده میشود و حتی تصویری که بر روی صفحه ی کامپیوتر دیده میشود دارای ابعاد خاص و کیفیت تصویر متفاوت هستند. طراحی لوگو باید به صورتی باشد که در هر حالتی زیبایی و خوانا بودن خود را حفظ کند و در هر بعد تصویری به خوبی خود را نشان دهد.

مطالعه بیشتر ⇐ انواع لوگو و طراحی لوگو

• لوگو، برند نیست. این دورا با یکدیگر اشتباه نگیرید. لوگو در واقع هویت و بعد تصویری و بیرونی یک برند است و همچون نمادی برای یک برند. حال آنکه برند عبارت است از دستیابی به جایگاهی خاص در ذهن مشتری و به نوعی تعهد در ارائه محصول و خدمات با کیفیت و ویژگی های تعیین شده. لوگو قسمتی از پروژه ی برند سازی است نه خود برند.

• یک لوگو ممکن است اولین چهره بیرونی یک برند و یک شرکت باشد و اولین چیزی باشد که مخاطبان برند برای اولین بار از آن برند میبینند. معمولا تاثیر اولین برخوردها و نگاه ها را نباید نادیده گرفت. سعی کنید لوگویی طراحی کنید که افراد در نخستین دیدار جذب آن شوند و تمایل پیدا کنند تا بیشتر با آن برند آشنا شوند. برای ایجاد اولین تصویر مثبت در ذهن مخاطبان باید تلاش کرد.

• همیشه به یاد داشته باشید که افراد مختلف از زوایای مختلف و با نگرش های مختلفی به یک جریان نگاه میکنند و ممکن است هر فردی دیدگاهی کاملا متفاوت به یک مبحث یکسان داشته باشد. از این پتانسیل استفاده کنید و پس از تکمیل طرح نهایی آن را به افراد مختلف نشان دهید و از بازخورهای مختلف افراد استفاده کنید. این کار نه تنها به چهره ی حرفه ای شما ضربه نمیزند بلکه باعث پیشرفت نیز میشود و شما را شخصیتی متعهد و مسئولیت پذیر به عنوان یک طراح نشان میدهد.

• سعی کنید از مشتریان خود سوالات هدفمند بپرسید. پس از اتمام کار، برای آنکه نظر و احساس مشتریان را در مورد لوگو جویا شوید بهتر است سوالاتی مناسب طرح کنید تا سوالاتی مبهم و نامشخص. به جای طرح سوالاتی مانند: این طرح را دوست دارید؟ یا، نظرتان در مورد این لوگو چیست؟ بهتر است سوالاتی منطقی تر بپرسید. مانند: آیا این لوگو با هسته ی اصلی ارزش های برند شما تطابق دارد؟ آیا این لوگو پیام برند شما را به خوبی بیان میکند؟ آیا این طرح با فعالیت های شرکت شما تطابق دارد؟ و سوالاتی از این قبیل. همچنین دلایل جواب های آنان را نیز بپرسید.

• روانشناسی اشکال: لوگوهای برندهای معروف و بزرگ دنیا اتفاقی و بر اساس سلیقه و احساس شخصی طراحی نشده اند و تک تک اجزای به کار رفته در آنها با هدف و برنامه ریزی خاصی شکل گرفته اند. اینکه شکل های به کار رفته مربع باشد یا مثلث یا دایره واینکه زاویه دار باشد یا تخت و مسائلی از این قبیل دارای نکات خاص و روانشناسی خاصی هستند که توجه به آنها اهمیت فراوان دارد.

نویسنده : آرش سلطانعلی