با پنج کیوریتور زن معاصر آشنا شوید

کیوریتورها هنرمندان و مخاطبان را به یکدیگر پیوند می‌دهند. آن‌ها کارهای نقاشان، مجسمه سازان، فیلم‌سازان، عکاس‌ها و اجراها را به نمایش‌هایی تبدیل می‌کنند که مخاطبان را مجذوب می‌کند. قدرت کیوریتورها، توانایی آن‌ها در انتخاب افراد و پروژه‌های خلاقانه و حمایت از آن‌ها در مسیر رفتن به موزه‌ها، بینال‌ها، گالری‌ها و فضاهای نمایشی مستقل است.

پنج کیوریتوری که در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شوید، همگی زیر ۳۵ سال هستند، این نیروهای جوان قرن بیست و یک بر آنند تا چشم اندازه تازهٔ این قرن را به موسسه‌ها و برنامه‌های هنری بیاورند. انگیزه‌های آن‌ها متفاوت است از انگیزه‌های سیاسی برای ارتقاء هنر افراد حاشیه‌ای و اقلیت‌ها گرفته تا فضاهای بین‌رشته‌ای که خودِ جهان هنر را به نقد می‌کشاند. هر چه که هست، آینده با دستان این افراد شکل می‌گیرد.

جسیکا بل براون Jessica Bell Brown

• دستیار کیوریتور هنر معاصر، موزه هنر بالتیمور

تصویر ۱ – چیدمان «او ادامه می‌دهد: یک قرن با هنرمندان زن در نیویورک» در خانه گریسی

اوایل سال ۲۰۱۹ بود که جسیکا بل براون عمارت گریسی (اقامتگاه رسمی شهردار در شهر نیویورک) را با اسباب، مبلمان، نقاشی، مجسمه، طراحی و عکس‌های هنرمندان زن پر کرد. این نمایشگاه با نام «او ادامه می‌دهد: قرنی برای هنرمندان زن در نیویورک» از آثار ۴۴ هنرمند و مجموعه‌دار  و کارهایی که با این شهر مرتبط است، شکل گرفته است؛ این آثار عمدتاً در فاصله سال‌های ۱۹۱۹ تا ۲۰۱۹ خلق شده‌اند. بازدیدکنندگان از دیدن عکس پرتره آلیس نیل که در یک اتاق غذاخوری شیک و با شکوه نصب شده و یک مجسمه ترسناک که در ورودی خانه قرار گرفته و همین طور عروسک‌هایی که توسط چرلین مک کری، مادر بانوی اول شهر نیویورک درست شده، به وجد می‌آید.

پیش از پایان یافتن این پروژه موفقیت‌آمیز در اکتبر سال ۲۰۱۹، موزه هنر بالتیمور اعلام کرد که براون را به استخدام خود درآورده است. بااین‌وجود، گویی کیوریتور هنوز در نیویورک حضور دارد: در اوایل ماه مارچ ۲۰۲۰ او نمایشگاه دیگری را در عمارت گریسی افتتاح کرد، این نمایشگاه با عنوان «هنر و عدالت اجتماعی» آثار هنرمندان بلندپایه‌ای را همچون جفری گیبسون، گوردون پارکس و ناری وارد و همچنین هنرمندان گمنام‌تری همچون دورا فریلندر، هنرمند جوانی که سال گذشته به قتل رسید، به نمایش گذاشت.

براون پیش از این در موزه هنر مدرن، (MOMA) کار می‌کرد. او در حالی که در یک اقامت هنری در نیویورک به سر می‌برد، پروژه‌ای تجربی را در مرکز بروکلین با عنوان «دستگاه نگاه‌دارنده هنر سیاهان» سرپرستی ‌کرد. او گفته بود که کیورتوری را به‌عنوان عملی برای محافظت از ایده‌ها، داستان‌ها، اشیاء و از همه مهم‌تر هنرمندان می‌داند. او از تنوع، تجربه‌گرایی هنری و رادیکال‌گرایی و برداشت‌های تازه از تاریخ هنر دفاع می‌کند. او اگر چه هنوز مایل نیست از پروژه‌های آینده خود در موزه هنر بالتیمور صحبت کند اما به پروژه‌ای تحقیقاتی و بین‌رشته‌ای می‌گوید که به هنر معاصر از طریق لنز تاریخی و تعیین اصل و نصب آثار هنری نگاه می‌کند.

جولیا کولتی Giulia Colleti

• کیوریتور برنامه‌های عمومی و محتواهای دیجیتال، موزه هنرهای معاصر کاستلو دی ریولی، تورین، ایتالیا

تصویر ۲- راس لیتل، بدن من، مثل بدن شما یک سلاح است

جولیا کولتی، هم‌بنیان‌گذار نوزدهمین بینال هنرمندان جوان اروپا و مدیترانه که سال ۲۰۲۰ در جمهوری سان مارینو افتتاح شد، به شک‌گرایی بیش از ا باورمندی اعتقاد دارد. کولتی با الهام از فلسفهٔ تئودور آدورنو، معتقد است که «هنر باید عدم اطمینان نسبت به هرگونه دانش ساختاری را نشان دهد.» به‌عبارت دیگر او طرفدار هنری است که جهان و نهادهای آن را به نقد می‌کشد.

سال ۲۰۱۸، نهاد فرهنگی اروپا، جایزهٔ تحقیق دربارهٔ انقلاب ارمنستان را به کولتی اهدا کرد. او در کنار همکارش راس لیتل بر استراتژی‌های اعتراض متمرکز شد. او با در نظر گرفتن ایدهٔ دست‌نوشته ( نسخه‌ای خطی که چندین بار پاک شده و دوباره رویش نوشته شده palimpsest) به تاریخ اروپایی به‌عنوان پدیده‌ای چندلایه فکر می‌کند. از نظر او این نوع نگاه، درباره کشورش ایتالیا که گذشته استعماری آن هرگز مورد بررسی قرار نگرفته نیز ضروری و صادق است.

⇐ دوره آموزشی کیوریتور عملی ⇒

ربکا لامرش-وادل Rebecca Lamarche-Vadel

• مدیر عامل بخش پیش‌بینی‌ها بنیاد گالری‌های لافایت پاریس

تصویر ۳- مارگریت هومو، چیدمان در «foxp2» در پالاز دو توکیو، ۲۰۱۶

آوریل ۲۰۱۹، بینال بین‌المللی هنرهای معاصر ریگا، ربکا لامرش وادل را به‌عنوان کیوریتور اصلی رویداد ۲۰۲۰ خود اعلام کرد. این اتفاق مهم به دنبال تعدادی پروژه‌های بلندپروازانه‌ای رخ داد که لامرش در پالاز دو توکیو انجام داده بود؛ جایی که او از ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۹ در آن مشغول به کار بود. او سال ۲۰۱۶ اولین نمایشگاه مارگریت هومو (Marguerite Humeau) را در موزه پاریس ترتیب داد در همان سالی که نمایشگاه «چک سفید برای تینو سگال» را با حضور ۴۰۰ هنرمند نمایشی در ۱۳ هزار متر مربع برگزار کرد. نمایشگاهی که عنوان بزرگ‌ترین نمایشگاه زنده تاریخ هنر لقب گرفت. ارائه کارهای توماس ساراسنو (Saraceno) هم به‌عنوان پربازدیدترین نمایشگاه موزه‌ای جهان شناخته شد.

بینال ریگا هم مانند بسیاری از رویدادهای هنری مهم جهانی در دوره همه‌گیری کرونا به تأخیر افتاده است. شاید به همین خاطر است که لامرش وادل به دنبال راه‌های خلاقانه‌تری برای تفکر درباره پیشرفت‌ها و فجایع معاصر می‌گردد. او می‌گوید: «متقاعد شده که هنر و آفرینش هنری می‌تواند دیدگاه‌های جایگزینی را در زمانهٔ تحولات بی‌سابقه ارائه دهد.» او بر این باور است که هنرمندان راهنمایی هستند که نحوه نگاه ما به جهان و احساس آن را تغییر می‌دهند. او می‌گوید وقتی جهان هنر به زمان پیش از قرنطینه برگردد، او قادر خواهد بود «لحظات برخورد» آثار هنری و بازدیدکنندگان را خلق کند و به کارش معنایی تازه بدهد.

کو چانگ Qu Chang

• کیورتور، پارا سایت، هنگ کنگ

تصویر ۴- چیدمان «کراش» در پارا سایت، هنگ کنگ، ۲۰۱۸

کارهای کیوریتوریال کوچانگ اغلب به بررسی مهاجرت، درگیری‌های ذهنی و همبستگی می‌پردازد. چانگ در نمایشگاهی با عنوان «یک پیش‌نویس: او از شانگهای می‌آید» که سال ۲۰۱۶ در شنزن برگزار شد از کارهای چند رسانه‌ای ساخته شده توسط هنرمندانی همچون چنگ ران، کارل کپلیمت و لی لیائو استفاده کرد و دغدغه‌های آن‌ها دربارهٔ وعده‌ها و واقعیت‌های مهاجرت را به نمایش گذاشت. «کراش» (۲۰۱۸) در فضای پارا سایت برگزار شد، جایی که او از سال ۲۰۱۶ در آنجا مشغول به کار است. سال گذشته او نمایشگاهی با عنوان «کافه برزیل» برگزار کرد که از یک رستوران هنگ کنگی الهام گرفته شده بود؛ رستورانی که محل گروه‌های فرهنگی بومی در دهه ۶۰ و ۷۰ در هنگ کنگ بود. کو امیدوار است که آن روحیه جمعی را دوباره با کارهایی از هنرمندان هنگ‌کنگی و چینی زنده کند.

کو درباره پروژه‌های آتی خود می‌گوید که احتما دربارهٔ فعالیت‌ها و زمینه‌های تاریخی-اجتماعی کنتون و هنگ کنگ خواهد بود. اگرچه او خودش چینی تبار است اما ریشه‌هایی در این مناطق دارد. همکاران کو در پارا سایت به او کمک کرده‌اند تا درک بهتری از زمینه‌های استعماری و پسااستعماری هنگ کنگ داشته باشد.

او درباره فلسفه فعالیت‌های کیوریتوریال خود می‌گوید: «کیوریتورینگ هم مانند خواندن و نوشتن، ابزاری برای گفتگو، یادگیری و تعمق است.» او بر این باور است که هنرهای بصری قدرت خلق همکاری‌های جدید و ارسال ایده‌های جدید به بیننده را دارند که همین روند به درک رادیکال‌تری از جهان و شاید اقدامات رادیکال‌تر بینجامد.

رایان دنیس Ryan Dennis

• کیوریتور و مدیر هنری مرکز هنرها برای تبادلات اجتماعی و هنر در موزه می‌سی‌سی‌پی، جکسون، می‌سی‌سی‌پی

تصویر ۵- کوین بیسلی، چیدمان «جنبش پنجم: اتاق باله» در پروجکت را هاوسز، ۲۰۱۷

رایان دنیس برنامه‌های رادیکال خود را در سال ۲۰۱۲ و در مرکز پروجکت را هاوسز (PRH) شروع کرد. فضای نمایشگاهی و آموزشی او در ناحیهٔ ثردوارد هوستن، یعنی قدیمی‌ترین بخش آفریقایی-آمریکایی این شهر قرار دارد. دنیس سال ۲۰۱۷ پروژه‌ای را با نام «پروجکت را هاوسز: دوره ۴۶: هنرمندان زن سیاه‌پوست و زندگی سیاهان اهمیت دارد» همراه با هنرمند سیمون لی سازمان‌دهی کرد. مجموعه‌ای از چیدمان‌های مرتبط که ده‌ها هنرمند را دعوت می‌کرد تا پرچم‌های شادی و عزای خود را خلق کنند، فیلم و نمایش ببینند و در جلسات مرتبط با موضوعاتی که زندگی سیاهان را در آمریکا تحت تأثیر قرار می‌دهد، شرکت کنند. دنیس می‌گوید: «جمع کردن این تعداد هنرمند و برپایی فضایی برای این حجم از دردی که به‌خاطر خشونت پلیس در کشور ایجاد می‌شود، اهمیت زیادی داشت.»

دنیس همچنین مرکز دیگری در هوستون، یک پایگاه رادیویی متحرک ایجاد کرد که از یک کادیلاک کوپه صورتی متعلق به سال ۱۹۵۹ پخش می‌شد. او می‌گوید که کارها و اهداف کیوریتوریال او همیشه در حال تحول و تکامل هستند و هدفش ارتقاء جایگاه هنرمندان رنگین پوست است که ایده‌هایی درباره عدالت اجتماعی دارند. او خودش را به‌عنوان هم‌دستی برای هنرمندان می‌داند، هم‌دستی که گاهی آن‌ها را به چالش می‌کشد و گاهی از آن‌ها را حمایت می‌کند.

دنیس می‌خواهد قدم‌های بزرگی را در ماه‌های آینده بردارد. برنامه بعدی او راه‌اندازی دپارتمان کیوریتوریال موزه هنر می‌سی‌سی‌پی است؛ او همچنین در حال حاضر در حال کیوریت آخرین برنامه خودش، همراه با اوان گارزا،  در پروجکت را هاوسز با تمرکز روی تغییرات آب‌وهوایی است که قرار است در بینال بعدی تکزاس به نمایش دربیاید.

 منبع: ARTSY